Hayvancılığın bitişi tescillendi

TÜİK’in geçen hafta yayımladığı kırmızı et, süt ve süt ürünleri ve kümes hayvancılığı üretim istatistikleri, Türkiye’de hayvancılığın bitişini tesciller nitelikte… Üretim düşüyor, fiyatlar ise artıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 10-12 Ekim tarihlerinde, ağustos ayı için sırasıyla kırmızı et, süt ürünleri ve kümes hayvancılığı üretim istatistiklerini yayımladı. Yayımlanan istatistikler Türkiye’de hayvancılığın aldığı ağır darbenin sektörü ne hale getirdiğini ortaya koyuyor.

Kırmızı et üretimi düşüyor
Ağustos ayında kırmızı et üretimi 55 bin 389 ton olarak gerçekleşti. Buna göre kırmızı et üretimi bir önceki aya göre yüzde 2,2 artarken, geçen yılın ağustos ayına göre yüzde 9,1 azaldı.

47 bin 679 ton olarak açıklanan sığır eti üretimi ise bir önceki aya göre yüzde 14,3 artmasına karşın geçen yıla kıyasla yüzde 1,9 azaldı.
Koyun eti üretiminde ise gerçek bir çöküş gözleniyor. 6 bin 381 tona ulaşan koyun eti üretimi, bir önceki aya göre yüzde 35,5, geçen yıla göre yüzde 38 azaldı.

Süt ve süt ürünleri üretimi de düşüyor
Kırmızı et üretimi istatistiklerine bakarak üretimdeki düşüşün bir sebebinin sağmal hayvancılığa kayış olabileceği düşünülebilir. Ancak yine TÜİK’in açıkladığı süt ve süt ürünleri üretimi istatistiklerinden, böyle bir gözlem yapılamayacağı anlaşılıyor. İçme sütü üretimi haricinde süt ve süt ürünleri üretimi de azalıyor.

TÜİK’in açıkladığı verilere göre ağustos ayında toplanan inek sütü miktarı 566 bin 40 ton olarak gerçekleşti. Bu miktar temmuz ayına kıyasla yüzde 4,4 daha düşük. Peynir üretimi ise 41 bin 487 ton olarak gerçekleşirken, temmuz ayına kıyasla yüzde 8,4 azaldı. Benzer bir tablo yoğurt üretimi için de geçerli. 91 bin 744 ton olarak gerçekleşen yoğurt üretimi bir önceki aya göre yüzde 4,3 düştü. Ayran üretiminde de ciddi bir azalma söz konusu… 33 bin 980 ton olarak gerçekleşen ayran üretimi, temmuz ayına göre yüzde 36 düştü. Süt ve süt ürünleri üretiminde yalnızca içme sütü üretiminin artış göstererek, 91 bin 515 tona çıktığı görülüyor. Bu da temmuz ayına kıyasla yüzde 32,3’lük bir artış anlamına geliyor.

Tavuk da bulamayacağız…
Akla gelebilecek bir soru da “acaba kümes hayvancılığına kayış mı söz konusu” olabilir. Oysa kümes hayvancılığı üretimindeki düşüşler kırmızı et üretimini aratmayacak düzeyde. Bu alanda da pek çok kalemde üretim düşüşü yaşandığı dikkat çekiyor.

TÜİK istatistiklerinde ağustos ayında kesilen tavuk sayısının 84 milyon olduğu, bunun bir önceki aya göre yüzde 7,4 azalma anlamına geldiği aktarılıyor. Tavuk eti üretimi ise temmuz ayına göre yüzde 9,1 azalarak 135 bin 953 tona geriledi.

Kümes hayvancılığı üretiminde artış gösteren tek kalem yumurta üretimi… Ağustosta 1 milyar 70 milyon yumurta üretildiği, bunun temmuz ayı üretimine göre yüzde 2,7 artış anlamına geldiği aktarılıyor.

Fiyatlar ne alemde?
Peki, üretimi düşen bu gıdalar halkın sofrasına kaç liraya geliyor?

TÜİK’in sunduğu Tüketici Fiyatları Endeksi madde sepeti ve ortalama fiyatlar istatistiklerine göre eylül ayında 1 kilogram dana etinin fiyatı 24,3 TL oldu. Bu da bir önceki aya göre dana eti fiyatının yüzde 3,8 arttığını gösteriyor. Koyun etinin ortalama fiyatı ise 27,3 TL’ye çıkarak bir önceki aya göre yüzde 1,7 arttı. Tavuk etinin ortalama fiyatı ise 6,4 TL olarak gerçekleşti. Tavuk etinin fiyatı da bir önceki aya göre yüzde 1,7 arttı.

Sütün fiyatı eylülde 1,9 TL olarak gerçekleşerek, bir önceki aya göre yüzde 7,5 arttı. Ortalama fiyatı 3,1 TL olan yoğurdun ise yüzde 5,6 pahalılaştığı görülüyor. Beyaz peynirin fiyatı 13,1 TL oldu ve soframıza ağustosa göre yüzde 3,6 fiyat artışıyla gelmeye başladı. Kaşar peyniri ise 17,6 TL’ye çıkarak yüzde 5,8 pahalılaştı. Ağustos ayında üretimi artan nadir ürünlerden olan yumurtanın fiyatı ise adet başına 244 kuruştan 283 kuruşa çıktı.